Jesteś tutaj: Start / Galeria / Wybuch wojny i poczatki okupacji hitlerowskiej w Łodzi
Wybuch wojny i poczatki okupacji hitlerowskiej w Łodzi

![Powiększ zdjęcie Obwieszczenie o zarządzeniu przez Ministra Spraw Wojskowych pogotowia obrony przeciwlotniczej, Łódź 31 sierpnia 1939 r. [Zbiór druków i pism ulotnych, sygn. 484f]](files/pl/mini/PL-39-603-484f-13.jpg)
Obwieszczenie o zarządzeniu przez Ministra Spraw Wojskowych pogotowia obrony przeciwlotniczej, Łódź 31 sierpnia 1939 r. [Zbiór druków i pism ulotnych, sygn. 484f]

![Powiększ zdjęcie Obwieszczenie o zarządzeniu przez Ministrów Spraw Wojskowych i Spraw Wewnętrznych stanu wojennego dla powiatu (miasta) Łódź, Warszawa 1 września 1939 r. [Sąd Okręgowy w Łodzi, sygn. 2479]](files/pl/mini/PL-39-181-2479-15.jpg)
Obwieszczenie o zarządzeniu przez Ministrów Spraw Wojskowych i Spraw Wewnętrznych stanu wojennego dla powiatu (miasta) Łódź, Warszawa 1 września 1939 r. [Sąd Okręgowy w Łodzi, sygn. 2479]

![Powiększ zdjęcie Wypełnijmy dobrze swe obowiązki. Tekst przemówienia radiowego wygłoszonego 1 września 1939 r. przez prezydenta Łodzi Jana Kwapińskiego, do obywateli miasta [Kurier Łódzki, 1939, nr 242]](files/pl/mini/KurierLodzki-1939.jpg)
Wypełnijmy dobrze swe obowiązki. Tekst przemówienia radiowego wygłoszonego 1 września 1939 r. przez prezydenta Łodzi Jana Kwapińskiego, do obywateli miasta [Kurier Łódzki, 1939, nr 242]

![Powiększ zdjęcie Niemiecka mapa przedstawiająca główne kierunki natarcia wojsk niemieckich na Polskę we wrześniu 1939 r. [Zbiór albumów ikonograficznych, A-99]](files/pl/mini/PL-39-607-A-99-30.jpg)
Niemiecka mapa przedstawiająca główne kierunki natarcia wojsk niemieckich na Polskę we wrześniu 1939 r. [Zbiór albumów ikonograficznych, A-99]

![Powiększ zdjęcie Prowadzeni przez Niemców przez Plac Wolności w Łodzi polscy żołnierze wzięci do niewoli [Zbiór ikonograficzny Archiwum Państwowego w Łodzi, sygn. W-I 7-254]](files/pl/mini/PL-39-606-W-I-7-254.jpg)
Prowadzeni przez Niemców przez Plac Wolności w Łodzi polscy żołnierze wzięci do niewoli [Zbiór ikonograficzny Archiwum Państwowego w Łodzi, sygn. W-I 7-254]

![Powiększ zdjęcie Pierwsza odezwa Komitetu Obywatelskiego Miasta Łodzi, w której informuje on o objęciu władzy w mieście oraz wzywa ludność do zachowania spokoju i podporządkowania się jego zarządzeniom, 6 września 1939 r. [Zbiór druków i pism ulotnych, sygn. 398]](files/pl/mini/PL-39-603-398-1.jpg)
Pierwsza odezwa Komitetu Obywatelskiego Miasta Łodzi, w której informuje on o objęciu władzy w mieście oraz wzywa ludność do zachowania spokoju i podporządkowania się jego zarządzeniom, 6 września 1939 r. [Zbiór druków i pism ulotnych, sygn. 398]

![Powiększ zdjęcie Ks. bp. Kazimierz Tomczak - przewodniczący Komitetu Obywatelskiego Miasta Łodzi [Zbiór ikonograficzny Archiwum Państwowego w Łodzi, sygn. O-I T/4]](files/pl/mini/PL-39-606-O-I-T-4.jpg)
Ks. bp. Kazimierz Tomczak - przewodniczący Komitetu Obywatelskiego Miasta Łodzi [Zbiór ikonograficzny Archiwum Państwowego w Łodzi, sygn. O-I T/4]

![Powiększ zdjęcie Ogłoszenie Sekcji Oświaty i Kultury Komitetu Obywatelskiego Miasta Łodzi informujące o przystąpieniu do organizowania zajęć szkolnych i inaugurowaniu roku szkolnego 11 września, Łódź ok. 8 września 1939 r. [Zbiór druków i pism ulotnych, sygn. 398]](files/pl/mini/PL-39-603-398-2.jpg)
Ogłoszenie Sekcji Oświaty i Kultury Komitetu Obywatelskiego Miasta Łodzi informujące o przystąpieniu do organizowania zajęć szkolnych i inaugurowaniu roku szkolnego 11 września, Łódź ok. 8 września 1939 r. [Zbiór druków i pism ulotnych, sygn. 398]

![Powiększ zdjęcie Odezwa Sekcji Zdrowia Komitetu Obywatelskiego Miasta Łodzi wzywająca mieszkańców do przekazywania darów na rzecz szpitali i rannych żołnierzy polskich. [Zbiór druków i pism ulotnych, sygn. 398]](files/pl/mini/PL-39-603-398-4.jpg)
Odezwa Sekcji Zdrowia Komitetu Obywatelskiego Miasta Łodzi wzywająca mieszkańców do przekazywania darów na rzecz szpitali i rannych żołnierzy polskich. [Zbiór druków i pism ulotnych, sygn. 398]

![Powiększ zdjęcie Odezwa Komendanta Milicji Obywatelskiej Stanisława Weyera informująca o objęciu przezeń komendy i wzywająca milicjantów do godnej służby, Łódź 7 września 1939 r. [Komenda Milicji Obywatelskiej Miasta Łodzi, sygn. 1]](files/pl/mini/PL-39-236-1-3.jpg)
Odezwa Komendanta Milicji Obywatelskiej Stanisława Weyera informująca o objęciu przezeń komendy i wzywająca milicjantów do godnej służby, Łódź 7 września 1939 r. [Komenda Milicji Obywatelskiej Miasta Łodzi, sygn. 1]

![Powiększ zdjęcie Wojska niemieckie wjeżdżające na Plac Wolności w Łodzi. [Zbiór albumów ikonograficznych, sygn. A-178]](files/pl/mini/PL-39-607-A-178-68.jpg)
Wojska niemieckie wjeżdżające na Plac Wolności w Łodzi. [Zbiór albumów ikonograficznych, sygn. A-178]

![Powiększ zdjęcie Johann Blaskowitz - generał Wehrmachtu, autor planu inwazji na Polskę i głównodowodzący niemieckiej 8 Armii, której wojska wkroczyły do Łodzi 9 września 1939 r. [Zbiór albumów ikonograficznych, sygn. A-99]](files/pl/mini/PL-39-607-A-99-295.jpg)
Johann Blaskowitz - generał Wehrmachtu, autor planu inwazji na Polskę i głównodowodzący niemieckiej 8 Armii, której wojska wkroczyły do Łodzi 9 września 1939 r. [Zbiór albumów ikonograficznych, sygn. A-99]

![Powiększ zdjęcie Obwieszczenie Głównego Dowódcy wkraczającej armii niemieckiej o zachowaniu się ludności na obszarze zajętym przez wojska niemieckie [Zbiór druków i pism ulotnych, sygn. 402]](files/pl/mini/PL-39-603-402-1.jpg)
Obwieszczenie Głównego Dowódcy wkraczającej armii niemieckiej o zachowaniu się ludności na obszarze zajętym przez wojska niemieckie [Zbiór druków i pism ulotnych, sygn. 402]

![Powiększ zdjęcie Niemiecki czołg PzKpfw I przed pomnikiem Tadeusza Kościuszki na Placu Wolności w Łodzi [Zbiór ikonograficzny Archiwum Państwowego w Łodzi, sygn. W-I 7/252]](files/pl/mini/PL-39-606-W-I-7-252.jpg)
Niemiecki czołg PzKpfw I przed pomnikiem Tadeusza Kościuszki na Placu Wolności w Łodzi [Zbiór ikonograficzny Archiwum Państwowego w Łodzi, sygn. W-I 7/252]

![Powiększ zdjęcie Jedne z pierwszych zarządzeń władz niemieckich w Łodzi, Łódź 13 września 1939 r. [Zbiór druków i pism ulotnych, sygn. 402]](files/pl/mini/PL-39-603-402-1-ab.jpg)
Jedne z pierwszych zarządzeń władz niemieckich w Łodzi, Łódź 13 września 1939 r. [Zbiór druków i pism ulotnych, sygn. 402]

![Powiększ zdjęcie Obwieszczenie okupacyjnych władz niemieckich w sprawie składanych przez Polaków wniosków i próśb o zwolnienie polskich jeńców wojennych, Łódź 18 września 1939 r. [Zbiór druków i pism ulotnych, sygn. 402]](files/pl/mini/PL-39-603-402-7.jpg)
Obwieszczenie okupacyjnych władz niemieckich w sprawie składanych przez Polaków wniosków i próśb o zwolnienie polskich jeńców wojennych, Łódź 18 września 1939 r. [Zbiór druków i pism ulotnych, sygn. 402]

![Powiększ zdjęcie Polskie i żydowskie domy oraz sklepy nachodzili naziści i niemieccy żołnierze. Dewastowali i rabowali dobytek mieszkańców oraz grozili ich zdrowiu lub życiu.Łódź 20 września 1939 r. [Komenda Milicji Obywatelskiej Miasta Łodzi, sygn. 10]](files/pl/mini/PL-39-236-10-202.jpg)
Polskie i żydowskie domy oraz sklepy nachodzili naziści i niemieccy żołnierze. Dewastowali i rabowali dobytek mieszkańców oraz grozili ich zdrowiu lub życiu.Łódź 20 września 1939 r. [Komenda Milicji Obywatelskiej Miasta Łodzi, sygn. 10]

![Powiększ zdjęcie W okupowanej przez Niemców Łodzi, polskim milicjantom coraz trudniej było pełnić służbę... Pismo kierownika XII Komisariatu do Kom. M.O. w Łodzi z 30 września 1939 r. [Komenda Milicji Obywatelskiej Miasta Łodzi, sygn. 10]](files/pl/mini/PL-39-236-10-258.jpg)
W okupowanej przez Niemców Łodzi, polskim milicjantom coraz trudniej było pełnić służbę... Pismo kierownika XII Komisariatu do Kom. M.O. w Łodzi z 30 września 1939 r. [Komenda Milicji Obywatelskiej Miasta Łodzi, sygn. 10]

![Powiększ zdjęcie Niemieccy żandarmi kierujący ruchem na skrzyżowaniu ulic Piotrkowska - Zawadzka-Południowa w Łodzi, 1939 r. [Zbiór ikonograficzny Archiwum Państwowego w Łodzi, sygn. W-I 7-253]](files/pl/mini/PL-39-606-W-I-7-253.jpg)
Niemieccy żandarmi kierujący ruchem na skrzyżowaniu ulic Piotrkowska - Zawadzka-Południowa w Łodzi, 1939 r. [Zbiór ikonograficzny Archiwum Państwowego w Łodzi, sygn. W-I 7-253]

![Powiększ zdjęcie Prof. Zygmunt Lorentz - nauczyciel historii, przewodniczący zarządu OŁ PTH, działacz społeczny. Główny inicjator utworzenia Komitetu Obywatelskiego Miasta Łodzi i członek jego władz [Zbiór ikonograficzny Archiwum Państwowego w Łodzi, sygn. O-I L/34]](files/pl/mini/PL-39-606-O-I-L-34.jpg)
Prof. Zygmunt Lorentz - nauczyciel historii, przewodniczący zarządu OŁ PTH, działacz społeczny. Główny inicjator utworzenia Komitetu Obywatelskiego Miasta Łodzi i członek jego władz [Zbiór ikonograficzny Archiwum Państwowego w Łodzi, sygn. O-I L/34]

![Powiększ zdjęcie Obwieszczenie informujące o objęciu przez Hansa Franka, rządów w Generalnym Gubernatorstwie, ok. 26 października 1939 r. [Zbiór druków i pism ulotnych, sygn. 400]](files/pl/mini/PL-39-603-400-1.jpg)
Obwieszczenie informujące o objęciu przez Hansa Franka, rządów w Generalnym Gubernatorstwie, ok. 26 października 1939 r. [Zbiór druków i pism ulotnych, sygn. 400]

![Powiększ zdjęcie Hans Frank - funkcjonariusz nazistowski i jeden z przywódców III Rzeszy. W latach 1939-1945 generalny gubernator okupowanych ziem polskich. Zbrodniarz wojenny.[Zbiór albumów ikonograficznych, A-99]](files/pl/mini/PL-39-607-A-99-326.jpg)
Hans Frank - funkcjonariusz nazistowski i jeden z przywódców III Rzeszy. W latach 1939-1945 generalny gubernator okupowanych ziem polskich. Zbrodniarz wojenny.[Zbiór albumów ikonograficznych, A-99]

![Powiększ zdjęcie Ogłoszenie Komisarza Miasta Łodzi, wzywające ludność cywilną do wydania władzom niemieckim - pod groźbą sankcji karnych - mundurów i części uzbrojenia wojska polskiego.Łódź 3 listopada 1939 r. [Zbiór druków i pism ulotnych, sygn. 402]](files/pl/mini/PL-39-603-402-23.jpg)
Ogłoszenie Komisarza Miasta Łodzi, wzywające ludność cywilną do wydania władzom niemieckim - pod groźbą sankcji karnych - mundurów i części uzbrojenia wojska polskiego.Łódź 3 listopada 1939 r. [Zbiór druków i pism ulotnych, sygn. 402]

![Powiększ zdjęcie Pomnik Tadeusza Kościuszki na Placu Wolności w Łodzi. Jeszcze stoi... [Zbiór ikonograficzny Archiwum Państwowego w Łodzi, sygn. Ł-I 3/131]](files/pl/mini/PL-39-606-L-I-3-131.jpg)
Pomnik Tadeusza Kościuszki na Placu Wolności w Łodzi. Jeszcze stoi... [Zbiór ikonograficzny Archiwum Państwowego w Łodzi, sygn. Ł-I 3/131]

![Powiększ zdjęcie Zniszczony pomnik Tadeusza Kościuszki. Barbarzyńskim aktem wysadzenia w powietrze monumentu, Niemcy 'uświetnili' uroczystości związane z inkorporacją Łodzi do Rzeszy [Zbiór ikonograficzny Archiwum Państwowego w Łodzi, sygn. W-I 7/56a]](files/pl/mini/PL-39-606-W-I-7-56a.jpg)
Zniszczony pomnik Tadeusza Kościuszki. Barbarzyńskim aktem wysadzenia w powietrze monumentu, Niemcy 'uświetnili' uroczystości związane z inkorporacją Łodzi do Rzeszy [Zbiór ikonograficzny Archiwum Państwowego w Łodzi, sygn. W-I 7/56a]


Pomnik Chwały Żołnierzy Armii Łódź (wg projektu Agnieszki Gawlak). Park Helenów.


Głaz z tablicą upamiętniającą oficerów i żołnierzy, którzy zginęli 6 września 1939 r. na Julianowie, w wyniku niemieckiego nalotu na kwaterę dowodzenia Armii Łódź. Park im. A. Mickiewicza.


Wspólna mogiła żołnierzy poległych 6 września 1939 r., w czasie bombardowania sztabu Armii Łódź. Tablice grobowca upamiętniają nazwiska polskich żołnierzy poległych i zmarłych, w wyniku odniesionych ran, w wojnie obronnej 1939 r., których ciała spoczęły n


Groby polskich lotników z Armii Łódź oraz Brygady Bombowej, którzy polegli w walce nad Łodzią we wrześniu 1939 r. Cmentarz wojskowy św. Jerzego na Dołach.


Tablica upamiętniająca polskich lotników z Armii Łódź, Poznań, Pomorze oraz Brygady Bombowej, którzy walczyli we wrześniu 1939 r. nad ziemią łódzką. Cmentarz wojskowy św. Jerzego na Dołach.